Η  "ΣΙΩΝ ΤΗΣ ΑΛΗΘΙΝΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ"  Α.Ε.

ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΦΙΛΟΙ     (του ΠΑΝΟΥ ΚΑΛΟΓΡΙΔΗ)

 

 

1. ΠΡΟΟΙΜΙΟ.            Για χίλια-μύρια μπορεί να κατηγορήσει κανείς τη χριστιανοκρατία εκτός από ένα: για ιδεολογική ασυνέπεια. Υπάρχει μια σφιχτή - κατά δόγμα - ενότητα, με αρχές-θέσεις-σκοπούς, στηριγμένη στη βαθειά παράδοση, με τα σύμβολά της ("άγιοι", πατερικές παραδόσεις, Σύνοδοι κ.λ.π.) και σε μια μεθοδολογία εξάπλωσης και επιβολής των ιδεών της που βασίζεται στην άριστη γνώση - και άρα του εκμεταλλεύσιμου - του "μέσου ανθρώπου" (και προς τα κάτω), με πλήρη λαφυραγώγηση των προσδοκιών και κυρίως των φόβων του. (Ο φόβος είναι ο υπ' αριθμόν 1 σύμμαχος των θρησκειών, το λέει κι ο Λουκρήτιος). Δεν είναι τυχαίο ότι αντέχει - όσο αντέχει - κοντά τα 2.000 χρόνια, ιδίως στις καθυστερημένες χώρες.


 

Eίναι γνωστό πως ο τροχός της Ιστορίας γυρνάει απελπιστικά αργά. Μέσω της Επιστήμης και μόνον επιχειρούμε τις επιταχύνσεις. Και αν οι Δυτικές Εκκλησίες έδειξαν μιαν κάποια προσαρμοστικότητα συμμετέχοντας αρνητικο-θετικά σε ό,τι σήμερα καλείται Πολιτισμός, αντίθετα στις Ορθόδοξες χώρες όλα μοιάζουν ακινητοποιημένα! Ισως κανείς ακόμα και να θαυμάσει την ημιθανή μακαριότητα του Ανατολικού Ορθόδοξου δόγματος. Μπορεί στις χώρες όπου (και όταν) η Ορθοδοξία δέσποζε, να μην δημιουργήθηκε ΠΟΤΕ ΝΕΟΣ πολιτισμός, αλλά όσον αφορά την προάσπιση των "καλών και συμφερόντων" τους, ταίρι δεν έχουν! Δηλαδή, στο να παίρνουν, χωρίς να δίνουν... Τι κι αν διαβήκαν οι αιώνες με μεγάλες κοσμογονικές αλλαγές; Τι κι αν εδημιουργούντο διάφοροι "καλοί" ή "κακοί" πολιτισμοί; Η Ορθοδοξία μακαρίως σταθερή και αμέτοχη φρόντιζε το "ποίμνιόν" της με δικές της, παγκοσμίως ξεκομμένες γραμμές (κλειστότητα). Ας το διατυπώσουμε αλλιώς: αν ήταν δυνατόν να πηγαίναμε με τα κάρα, ευχαρίστως, για την Ορθοδοξία, να πηγαίναμε με τα κάρα! (Ελπίζουμε να μη βρεθεί κανείς από τους συνήθεις, ηλιθιώδεις τύπους να πει ότι υπερασπιζόμαστε τον Παπισμό...). Μένουμε όντως έκθαμβοι από αυτή την αποσαθρωτική σταθερότητα και στυποχαρτική απορροφητικότητα τού  Ανατολικού Ορθόδοξου δόγματος, όπως εκστασιαζόμαστε καλλιτεχνικά στο πέρασμα ενός μεγάλου καταστροφικού τυφώνα...

 

            Το υποκρυπτόμενο πρόβλημα όμως είναι άλλο: και οι αρχαιόφιλοι, με την ακόμη βαθύτερη και ανώτερη παράδοση, πού είναι; Ποιοί είναι; Ποιά η "ταυτότητά" τους; Ξέρουν εις βάθος τι, πώς και γιατί το θέλουν; Και πόσο το ξέρουν; Ηδη ο Βλ. Ρασσιάς στο βιβλίο του "Έθνος, Εθνισμός, Εθνοκράτος, Εθνικισμός" (που σε συνεπτυγμένη μορφή δημοσιεύθηκε υπό μορφή άρθρου στο «Διιπετές», τ.11) κάνει κάποιες πολύ αξιοπρόσεχτες επισημάνσεις, θέτοντας ερωτηματικά που απαιτούν άμεση απάντηση μέσω διαλόγου. Λέει π.χ.: "Το μοναδικό μας αίτημα, το οποίο ωστόσο ακυρώνει κάθε επί μέρους προηγούμενο αίτημα απαλλοτρίωσης της καθημερινής ζωής, είναι η άμεση επανάνθηση των "Εθνών", η επιστροφή των αυτοκαθοριζόμενων κοινωνιών και αυτόνομων κοινοτήτων". Τα ερωτήματα, οι θέσεις τίθενται, απομένει η ζύμωση των ιδεών. Η οποία, όμως, πού είναι;

 

            Ετσι κι αλλιώς οι πάντες πια δηλώνουν "αρχαιόφιλοι" (ξεχνάνε επισταμένως να δηλώσουν "αρχαιότροποι"), ακόμα και οι φανατικότεροι χριστιανοί - κι αυτοί "αρχαιόφιλοι"! - και μάλιστα αυτοί ΞΕΡΟΥΝ, και μπράβο τους!, γιατί το δηλώνουν, έστω κι αν τα αποτελέσματα είναι τραγελαφικά ("ελληνο-χριστιανικός πολιτισμός"...). Αλλά μήπως με κάποιους "εξειδικευμένους" αρχαιόφιλους καλυτερεύουν τα πράγματα; Διότι πώς γίνεται να "κατορθώνουν"(!) οι πλείστοι εξ αυτών   

να αναφέρουν τα πάντα γύρω από την Αρχαία Ελλάδα ξεχνώντας (τάχα...) το σημαντικότερο; Δηλαδή την εποχή του "χρυσού αιώνος" του Περικλέους, τον κολοφώνα της αρχαίας ζωής; Είναι άραγε σωστό να σαλαμοποιείται η αρχαία ζωή και σκέψη και να σερβίρεται αποσπασματικά; Θα λυθούν τα αρχαιόφιλα προβλήματα όταν σύμπασα η ανθρωπότητα αποδεχθεί ότι "οι Έλληνες είναι πρώτοι σε όλα"; Θα λυθούν τα προβλήματα αν "επιτραπεί" η λατρεία των "πατρώων θεών"; Θα λυθούν τα προβλήματα αν δηλώσουμε υπερηφάνως(!) αλλά κούφια ότι "είμαι Έλλην και όχι Ρωμιός!";

 

            Επιμέρους όλα τα ανωτέρω - και άλλα - μπορεί να είναι σωστά. Οταν όμως πρέπει να αντιπαραταχθείς απέναντι σε ένα καλώς οργανωμένο, χριστιανογενές σύστημα 2.000 ετών, τότε η αποσπασματικότητα είναι τουλάχιστον μάταια, αν μη κωμική - και αν δεν κρύβεται κάτι ΟΠΙΣΘΕΝ... κανέναν δεν πείθεις να σε ακολουθήσει σε μια χαμένη εκ των προτέρων υπόθεση! Ποιά πρέπει λοιπόν να είναι η εναλλακτική πρόταση; Ασφαλώς, τα πάντα! Αλλά σαν βιώσιμη προοπτική, σαν σταθερό σημείο αναφοράς: η (λογοκρατούμενα) οργανωμένη σε λεπτομέρειες Δημοκρατία του Περικλέους. Και πολλά στοιχεία διαθέτουμε και όλα τα ξέρουμε. Σ' αυτήν άλλωστε στηρίχθηκαν οι προωθημένες χριστιανογενείς κοινωνίες όταν χρειάστηκε να ανανεωθούν, εγκαθιδρύοντας την αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία, που την εμπνεύστηκαν από την άμεση δημοκρατία του Περικλέους. (Οχι όμως και οι χώρες του Ανατολικού Ορθοδόξου δόγματος που όπως είπαμε: ΠΟΤΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΝΕΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΔΕΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΝ). Και ο απότοκος της άμεσης δημοκρατίας του Περικλέους κοινοβουλευτισμός λειτουργεί μέχρι των ημερών μας, έστω με τις μεγάλες αδυναμίες του.

 

            Με ευφάνταστα, λοιπόν, διανοήματα, ιδεολογήματα, μονοδιάστατες απόψεις και μεταφυσικές συλλήψεις δεν απαντά, νομίζουμε, κανείς... Μόνον ο Ορθός Κριτικός Λόγος και οι οργανωμένες ιδέες της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, σαν μέρος και σαν όλο, εμπεριέχουν βιώσιμες λύσεις και πρακτικές προοπτικές. Μαζί και όλες οι ιδέες της αρχαίας σκέψης που θα εξοπλίζουν σφαιρικά τον πραγματικό αρχαιόφιλο. Ο ελευθερόφρων αρχαιόφιλος διαπνεόμενος από την υψηλή έννοια της αρχαιοελληνικής παρρησίας (δες: Βλ. Ρασσιά: "Ες Έδαφος Φέρειν", σημ. 59) οφείλει αφενός να δίνει το στίγμα του ξεκάθαρα, αφετέρου να δικαιολογεί με ιστορική ακρίβεια το πώς "η αυτοάμυνά του μετατρέπεται αναγκαστικά σε επιθετικότητα". Να αντιμάχεται επιστημονικά ό,τι του στέκεται εμπόδιο. Είτε λέγεται Βουδισμός, είτε Παπισμός, Ινδουϊσμός, Δωδεκαθεϊσμός, Ισλαμισμός κ.ο.κ. Στη συνέχεια: να προτείνει. (Και προς άρσιν παρεξηγήσεων των "συνήθων (αχυρόμυαλων) υπόπτων: οι ποιοτικές και άλλες διαφορές των προαναφερθέντων "εμποδίων" μάς είναι (δηλαδή στον γράφοντα) και τέλεια γνωστές και σφαιρικά αποσαφηνισμένες. Εξ ου και οι φιλίες και συμμαχικές συμπάθειές μας, ανεξαρτήτως διαφοροποιήσεων...).

 

2. ΘΕΜΑ                    Στις αρχές του 14ου αιώνα παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη η κίνηση των "Ησυχαστών". Το όνομα "Ησυχασταί" δινόταν στους μοναχούς του Αγίου Ορους - αμόρφωτων στην πλειοψηφία τους - που είχαν ως σκοπό την τέλεια ένωση με τον Θεό μέσω της ησυχίας και της πλήρους απομονώσεως από τον κόσμο. Εχει προηγηθεί η με άγριες σφαγές καταστολή του κινήματος των Ζηλωτών, ένα κίνημα που είχε κλονίσει συθέμελα την καθεστηκυία τάξη. Η πόλη της Μακεδονίας ήδη από τον 10ο αιώνα παρουσιάζει μια σημαντική, για τις εποχές..., πνευματική κίνηση. Υπάρχουν αριστοτελικοί - ενός, έστω, παραποιημένου Αριστοτέλη - υπάρχουν λάτρεις του ελληνικού πολιτισμού, όπως και φανατικοί πλατωνικοί. Οι λόγιοι της Θεσσαλονίκης μελετούν εντατικώς ελληνικά κείμενα, όταν όμως ο λαός εξεγείρεται κατά της άρχουσας τάξης (κίνημα Ζηλωτών), οι λόγιοι παίρνουν το μέρος της δεύτερης (ως πράττει δηλαδή η πλειοψηφία των "λογίων" συνήθως...).

 

            Τη μεγαλύτερη όμως αντιδραστικότητα την επιδεικνύουν οι καλόγεροι, κυριότερα οι αγιορείτες. Εμποδίζουν τις ελληνικές σπουδές με κάθε τρόπο- τότε δεν υπήρχαν ακόμη οι αφορισμοί του τύπου: "αυτά είναι προτεσταντισμοί!" - και μόνον όταν οι ελληνιστές γίνονται όργανα των θεολόγων είναι ανεκτοί. Ο Γρηγόριος Παλαμάς είναι ο πιο αγαπητός θεολόγος της εποχής αυτής (14ος) και αρχηγός, τρόπόν τινα, των Ησυχαστών του Αθω. Δέχεται την ελληνική μόρφωση με τον όρο όμως, όπως λέει, να μην παραγνωρίζουν οι ελληνιστές, ότι η θεολογία είναι η βασική επιστήμη(!) και η πηγή της αληθινής γνώσης(!). Χαρακτηρίζει τη σπουδή των ελληνικών γραμμάτων ως: ".. έξω παιδεία, σοφία και θύραθεν", ενώ κάποιος άλλος θεολόγος της ίδιας εποχής τονίζει: "... η σοφία των Ελλήνων... από εμάς τους πιστούς ονομάζεται ασοφία... κατά κάποιον τρόπο είναι σκλάβα και υπηρέτρια της πραγματικής σοφίας των Ορθοδόξων". (Αυτές οι θεωρήσεις καταταλαιπωρούν τους ορθολογιστές ή μη αρχαιόφιλους μέχρι σήμερα, το 2.000! Εχουμε λοιπόν άδικο να θεωρούμε τους εαυτούς μας σκλαβωμένους, μιας και ισχύουν ακόμη; Βλ. Πάνου Καλογρίδη: "Το Τέταρτο Είδωλο", 1984, όπου και οι φράσεις: "... σκλαβωμένοι εκηρυχθήκαμε..", και ".. δεν έχει πλέον όφελος το να δημοσθενίζεις, κυριευμένοι είμαστε". Επίσης, Βλ. Ρασσιά: "Ες Έδαφος Φέρειν": ".. των εδώ και 22 αιώνες ξένων κατακτητών αυτής της χώρας").

 

            Πρωτοπορία αυτής της αντιπνευματικότητας γίνεται το Άγιον Όρος ως "φρουρός της αγνότητας της Ανατολικής Ορθοδοξίας". Αυτό βέβαια καθόλου δεν εμπόδιζε τους "αγνούς φρουρούς" του Βατοπεδίου να εφορμούν με μαγκούρες στους άλλους "αγνούς φρουρούς της Ανατολικής Ορθοδοξίας", στους γείτονές τους μοναχούς της μονής Εσφιγμένου, για την κατοχήμερικών χωραφιών και να καίει ο ένας τα δέντρα του άλλου...

 

            Ο Ησυχασμός είναι το βαρύ πυροβολικό των αντιδραστικών αγιορειτών. Σκοπός η άμεση επικοινωνία με τον θεό, η θέωση, μέσω του "εξαγνισμού της ψυχής". (Η "ψυχή" για την οποία ουδείς σχετικός προπαγανδιστής στην ανθρώπινη ιστορία μάς είπε ποτέ ΠΕΙΣΤΙΚΑ από τι τελοσπάντων αποτελείται και πού κατοικοεδρεύει, υπήρξεν ανέκαθεν το υπέρτατο όπλο των κάθε λογής ιδεολογημάτων και θρησκειών... Ας περιοριστούμε εδώ - με την απειλή(!) ότι θα επανέλθουμε - στα σωστά λόγια του P.W. Atkins της Οξφόρδης: "η μόνη αθάνατη ψυχή που διαθέτει ο άνθρωπος είναι η διαρκής αποτύπωση στον εγκέφαλό του, του πνεύματος των άλλων ανθρώπων").

 

 

            Η πληρέστερη προσευχή ενός τέλειου ησυχαστή, μέσα σε συνθήκες πλήρους ησυχίας και απόλυτης απομόνωσης από τον κόσμο, επιτυγχάνεται σε μια κορύφωση, κατά την οποία δεν υπάρχουν σκέψεις, εικόνες, ιδέες ούτε του παρελθόντος, ούτετου παρόντος. Εκσταση και εκμηδένιση της ύλης. Επικυπτική, καθιστική στάση, ρύθμιση της αναπνοής και της κυκλοφορίας του αίματος (εξωτερικά θυμίζει γιόγκα), απομάκρυνση αυθαίρετων σκέψεων και η πρακτική της λεγόμενης προσευχής του Ιησού που συνίσταται στην επανάληψη μιας και της αυτής φράσεως χιλιάδες φορές. Από την εντατικότατη ομφαλοσκοπία οι μοναχοί ζαλίζονται και πέφτουν σε λήθαργο. Εκεί ισχυρίζονται πως βλέπουν "... το άκτιστο και θείο φως"! Μια κατάσταση έκστασης, μια "μυστική ένωση με τον θεό": μία θέωση!

            Η "διδασκαλία" αυτή πρωτοδιατυπώθηκε από τους ασκητές της Αιγύπτου και του Σινά τον 4ο-7ο αιώνα (Μακάριος ο Αιγύπτιος, Ευάγριος, Ιωάννης της Κλίμακος). Περνώντας από τον Μάξιμο τον Ομολογητή (7ος), φτάνει στον Συμεών τον Νέο Θεολόγο (949-1022). Ο Συμεών ανήκε σε ένα μυστικιστικό ρεύμα με την μακρά, προαναφερθείσα παράδοση της Ανατολικής Εκκλησίας. Αυτή είναι η κληρονομιά που παρέλαβαν τον 14ο αιώνα οι Ησυχαστές του Αγίου Όρους. Η "θεία έλλαμψη", το "άκτιστο φως" κ.λ.π. ανήκουν ουσιαστικώς στην ιστορία του μυστικισμού. (Θα πείτε: και τι μας νοιάζουν εμάς αυτά; Μας νοιάζει και μας παρανοιάζει, απαντώ! Δεν είναι μία ακόμη απλή ενδο-βυζαντινή "ιστορία πόνου"... Λίγη υπομονή!).

 

            Επικεφαλής, όπως είπαμε, των Ησυχαστών ήταν ο αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Γρηγόριος Παλαμάς, ένας μορφωμένος άνθρωπος - με τα θεολογικά κριτήρια - και ικανός συγγραφέας. Κύριος αντίπαλός του, την ίδια εποχή, αναδεικνύεται ένας Έλληνας μοναχός από την Καλαβρία, ο Βαρλαάμ, που πρέσβευε ένα είδος θεολογικού ορθολογισμού. Ο Βαρλαάμ, όπως και ο Παλαμάς, ήταν πολύ μορφωμένος, έκανε διαλέξεις και έβγαζε φυλλάδια. Επεσήμανε τον κίνδυνο από την Ασία και τόνιζε ότι ο τουρκικός κίνδυνος είναι άμεσος και για το Βυζάντιο και για τη Δύση. Προώθησε την ιδέα της ένωσης των Εκκλησιών και ζήτησε από τον Πάπα να στείλει στρατό στην Ανατολή για να βοηθήσει το Βυζάντιο να διώξει τους Τούρκους από την Μικρασία. Οι φιλελεύθερες - αναλογικά... - ιδέες του, τον έκανανγνωστό στην Ιταλία και, βέβαια!, μισητό στους καλόγερους του Βυζαντίου που, και πάλι βέβαια!, τον κατηγόρησαν ότι ήθελε να τους εκλατινίσει! (Κάτι που ούτε καν ένας Βασίλιεφ δεν αποδέχεται...).

 

            Πολλοί διανοούμενοι της Θεσσαλονίκης και της Πόλης, όπως ο Πρόχορος Κυδώνης, ο Ακίνδυνος, και άλλοι, γίνονται οπαδοί του. Ο Βαρλαάμ πρότεινε να γίνουν μεταρρυθμίσεις στο Βυζάντιο, απαραίτητες κατά τη γνώμη του, για την αναχαίτηση της σαφώς προδιαγραφόμενης πτώσης του. Η διορατικότητά του δεν πέρασε! Στους δε Ησυχαστές επετέθη με λογικά, ατράνταχτα επιχειρήματα, τους γελοιοποίησε και χαρακτήρισε ως ασυναρτησίες τις "διδασκαλίες" τους. Από την άλλη, ο Γρηγόριος Παλαμάς, αντιστάθηκε λυσσαλέα, έχοντας σαν βάση τον όγκο των αμόρφωτων, φανατισμένων αγιορειτών. Η διαμάχη φούντωσε. Δημιουργούνται τα κόμματα των Παλαμιτών και των Βαρλααμιτών. Συγκαλείται σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη. (Ας μην ξεχνάμε ότι είχε προηγηθεί το κίνημα των Ζηλωτών που είχε κατατρομάξει την άρχουσα εκκλησιαστικο-κοσμική τάξη των ιθυνόντων).

 

            Στη σύνοδο -τι άλλο;- "βυζαντινολογούν": Ποιά είναι η φύση του φωτός που περιέβαλε τον Ιησού στο όρος Θαβώρ κατά τη μεταμόρφωσή του; Ηταν φως "κτιστόν" ή "άκτιστον"; Κατά το δόγμα του Παλαμά "το φως που βλέπουν" οι τέλειοι Ησυχαστές είναι ίδιο με το φως του Θαβώρ. Το "θείον φως" ήταν "άκτιστον" όπως ήταν και το φως του Θαβώρ. Η σύνοδος που έγινε στην Αγία Σοφία επιλύει τελειωτικά αυτά τα μεγάλα(!), κοσμοϊστορικά(!) ζητήματα και ενώ οι Τούρκοι περιέσφιγγαν... Ο Παλαμάς επιβάλλεται πλήρως του Βαρλαάμ! Ο Βαρλαάμ, αφού στέλνεται στο Άγιον Όρος για να του... βάλει μυαλό(!) ένας εντελώς αγράμματος αγιορείτης, αναγκάζεται να φύγει στην Ιταλία όπου γνωρίζεται με τον Πετράρχη, στον οποίον διδάσκει αρχαία ελληνικά!

 

            Οι διαμάχες βέβαια συνεχίστηκαν, αλλά μετά από παρατεταμένη πάλη, ο Παλαμισμός αναγνωρίστηκε στη σύνοδο των Βλαχερνών το 1351 ως επίσημη ορθόδοξη "διδασκαλία". Η παλαμική ομφαλοσκοπία εθριάμβευε, αλλά, ως γνωστόν, οι Τούρκοι πλησίαζαν... Ενας άλλος κύριος αντίπαλος των Παλαμιστών-Ησυχαστών ήταν και ο Νικηφόρος Γρηγοράς. Οταν έληξε η διαμάχη (όπως είδαμε) κατά τα μέσα του 14ου αιώνα, το νεκρό σώμα του Νικηφόρου Γρηγορά εκτίθεται από τους μοναχούς σε ύβρεις και σύρεται στους δρόμους! Η "αυστηρή" Ανατολική Ορθοδοξία και οι αγιορείτικες ιδέες είναι πλέον νικητές! Ελέγχουν τόσο την Εκκλησία, όσο και το Κράτος! Ενας πραγματικός θρίαμβος του σκοτεινού αντι-ορθολογισμού! Ο ρόλος των ησυχαστών είναι πλέον ξεκαθαρισμένος. Πολλές φορές οι ηγέτες των τότε κομμάτων στράφηκαν προς αυτούς ζητώντας τη βοήθειά τους σε καθαρώς κοσμικά ζητήματα. Ο ίδιος μάλιστα ο Γρηγόριος Παλαμάς ("άγιος" φυσικά...) ήταν πολιτικός υποστηρικτής του σφαγέα και προδότη Ιωάννη Καντακουζηνού ο οποίος, εκτός των άλλων, πάντρεψε με το ζόρι την 13χρονη κόρη του με τον 60χρονο Τούρκο πρίγκιπα, τον Ορχάν! (Δεν είμαι βέβαιος αν ο Καντακουζηνός έχει ανακηρυχθεί "άγιος"...). "Το Αγιον Ορος απεδείχθη ότι ήτο η πραγματική Σιών της αληθινής πίστεως!" γράφει ο γερμανός βυζαντινολόγος Gelzer, ο οποίος είναι βέβαιο ότι έγραψε ιστορία για να "διαφωτίσει", όπως πολλοί, άλλωστε, "ιστορικοί"... Οταν ο Στέφανος Ντουσάν (1331-1355) εκτός από τη Μακεδονία ΚΑΤΕΛΑΒΕ και την Θεσσαλία και την Ακαρνανία και αυτοτιτλοφορήθηκε "αυτοκράτορας των Γραικών", οι μονές του Αγίου Ορους Α.Ε. κέρδισαν σημαντικά οφέλη. (Εκτοτε το αθάνατο σύνθημα "Ελλάς-Σερβία-συμμαχία" μάς συγκλονίζει!) Και μιας και η "Σιών της αληθινής πίστεως" Α.Ε. πολύ ωφελήθηκε από τον ΚΑΤΑΚΤΗΤΗ Ντουσάν, ε!, τον βαφτίζουμε και "Δουσάν" εξυπονοώντας ότι ίσως είναι και ολίγον Ελληνας! (όπως λέμε "ολίγον έγκυος"...).

 

            Να, ποιοί προετοίμασαν το ραγιαδισμό! Λίγες δεκαετίες μετά, οι αγιορείτες "ομφαλοσκόποι" δεν περίμεναν καν να εδραιωθεί η κυριαρχία των Τούρκων Οθωμανών. Πήγαν κατευθείαν στο Σουλτάνο, του πρόσφεραν υποταγή και "κατόρθωσαν" να τους δοθεί επικύρωση των τίτλων ιδιοκτησίας των κτημάτων τους (περί το 1372!). (Φαίνεται ότι για να "εκμηδενίσεις" την "άθεη" και καταραμένη ύλη πρέπει πριν να είναι ιδιοκτησία σου!!!). Στη σύγχυση που ακολούθησε, η "Σιών της αληθινής πίστεως" Α.Ε. πλουτίζει ακόμα περισσότερο, αφού οι Αγιορείτες-Ησυχαστές ασχολούνται και με άλλες επικερδείς επιχειρήσεις. (Προς "αδαείς": η ιστορία αποτελείται αείποτε από σειρά "λογικών" γεγονότων...)

 

3. ΕΠΙΜΥΘΙΟ            Τι σχηματίζει το Παλαμικό puzzle; Τι άλλο από αυτό που σήμερα (1995!) βιώνουμε! Την κρατούσα δηλαδή αντίληψη τόσο στο επίπεδο της επίσημης Εκκλησίας, όσο -και ταυτοχρόνως- στο Κρατικό επίπεδο, με την έννοια της στενής αλληλεξάρτησης και αλληλοεξυπηρέτησής τους και τη συνηνωμένη διάχυσή τους προς όλες τις κατευθύνσεις και βαθμίδες της προσωπικής και κοινωνικής ζωής. Δεσμός ασφυκτικός, που παρουσιάζεται ως "εθνικά" αναγκαίος και αδιαίρετος, επί ποινή "εθνικού" (ή άλλου...) θανάτου για τον βουλόμενο να ασκήσει οποιαδήποτε κριτική. Η επικράτηση του Παλαμισμού προσδιόρισε με απόλυτη ακρίβεια την έννοια "Ρωμιοσύνη"! Δεν είναι διόλου παράξενο που η τελευταία σαγηνεύει τους ηττημένους μαρξίζοντες. Ο λαϊκισμός, ο τυφλός φανατισμός, η βλακεία και το χρήμα δεν έχουν πατρίδα και χρώμα...

 

            Η καθημερινή πρακτική του Ανατολικού Ορθόδοξου δόγματος στηρίζεται θεμελιωδώς στην παράδοση του αγιορείτικου Παλαμισμού και της, δήθεν..., Ομφαλοσκοπίας. Η πιο σύγχρονη μάλιστα έκδοση του Παλαμισμού είναι η λεγόμενη Νεο-Ορθοδοξία -που κάθε άλλο παρά νέα είναι όπως αποδείξαμε- η οποία επιχειρεί μια μεταμοντέρνα βουτιά, αλλά σε πολύ ρηχά νερά. Διότι όπως και νά 'χει, ο ευνουχισμός πραγματοποιείται ήδη από το νηπιαγωγείο και την πολιτική, κοινωνική και οικογενειακή περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Περίσσευε ο μεταμοντερνισμός...

 

            Τον Παλαμισμό και τις αγιορείτικες αρχές της Ομφαλοσκοπίας προσπαθούν να επιβάλλουν παντί δυνάμει. Αυτές τις ιδέες προωθούν και ευαγγελίζονται. (Και το καταφέρνουν!). Με το "άκτιστο" φως. Τη θέωση. Την κλειστότητα. Την υποταγή σε έναν "πνευματικό πατέρα", όπως διακήρυσσε ο Γρηγόριος Παλαμάς. Τις "αγαπητικές" σχέσεις (αναφορά στα πρωτοχριστιανικά κοινά δείπνα και τη Δεύτερη "Ανάσταση"). Τον φονταμενταλισμό με τον μανιασμένο αντιδυτικισμό (όπως και όσον οι φανατικοί Ισλαμιστές) και το "σέβας" για την Ανατολή, με κάθε θυσία και σε βάρος της όποιας προόδου και αναπτύξεως της χώρας. Την εξύψωση της Ρωμιοσύνης (=σκλαβιάς) με τη χρησιμοποίηση ποικίλων σημειολογικών συμβόλων ("μαρμαρωμένος βασιλιάς", Μακρυγιάννης, γενιά του '30, εικονίτσες, "ταπεινά" εκκλησάκια, βυζαντινή μουσική, "χαμένες πατρίδες", Κοσμάς Αιτωλός, δημοτική - τάχα!!! - μουσική κ.ο.κ.). Την παρθενία. Την άμεση πρόσβαση στην εξουσία και την επιβολή θεοκρατίας. Το μίσος για την Τεχνολογία, την Επιστήμη και την Υλη χάριν της "πνευματικότητος" (κι ας χρησιμοποιούν τα πάντα, ιδίως την Τηλεόραση για την αχαλίνωτη προπαγάνδα τους).

 

            Είναι άπειρα τα όσα ακόμη μπορούν να αναφερθούν, τα συνοψίζουμε: θανάσιμη εχθρότητα για ο,τιδήποτε ταράζει τη μακαριότητα της εξουσιαστικής τους δεσποτείας! Κυρίως βέβαια για τον Ορθό Κριτικό Λόγο, γιατί αυτός τους απογυμνώνει... Οσο για την πολιτική εξουσία; Αυτή εκμεταλλεύεται αυτούς, και αυτοί, αυτήν! Απλά και αγαστά πράγματα! Οι δε Νεο-Ορθόδοξοί "μας" πέραν της καθημερινής τους προπαγάνδας, κυρίως από την Τηλεόραση, την οποίαν υποτίθεται μισούν σαν δυτικοφερμένο προϊόν, άρα αιρετικό(!), εκδίδουν και τα πρότυπά τους: Μάξιμο Ομολογητή, Γρηγόριο Παλαμά... Και πώς νομίζετε ότι ονομάζουν αυτή τη σειρά των βιβλίων; "Μούσες"! Τέτοια διαστρέβλωση! Από την πλευρά τους μάλιστα τους συγχαίρω για την συντονισμένη δραστηριότητά τους!

 

            Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, κάποιοι "γνήσιοι" αρχαιόφιλοι τι κάνουν; Τα είπαμε στο Προοίμιο. Απέναντι σε μια καλώς οργανωμένη παραδοσιακή δύναμη η οποία έχει πείσει ότι αποτελεί τον μοναδικό "εθνικό" συνεκτικό ιστό και ότι άνευ αυτής διαλυθήκαμε ακαριαίως, αντιτάσσουν, οι "γνήσιοι", την αποσπασματική και εν πολλοίς αντεπιστημονική "ουφολογία", τη μέθη της πρωτιάς ("πρωτομανία"), τα μεταφυσικά ιδεολογήματα, την ψυχρή γραφικότητα. Δικαίωμά τους! Οπως δικαίωμα των Νεο-Ορθόδοξων, των Ιεχωβάδων, των Μαρξιστών, των Εβραίων, των ευζώνων, των συνδικαλιστών, των ταξιτζήδων κ.λ.π. είναι να λένε ελευθέρως τις απόψεις τους. Από εμάς κανένα πρόβλημα και μάλιστα παλεύουμε σκληρά γι' αυτό το αναφαίρετο δικαίωμα όλων!

 

            Ξαναλέμε: εμείς (δηλαδή ο γράφων) πιστεύοντας στην ανεξιθρησκεία, τη διαφάνεια και τον εξοστρακισμό των φανατισμών αντιπαρατάσσουμε: τον Ορθό Λόγο όπως οργανωμένα σε πολιτικό-κοινωνικό επίπεδο αρθρωνόταν στην αρχαία Αθηναϊκή -κυρίως- Δημοκρατία + Κριτική + όλες τις απόψεις και παραδόσεις του αρχαίου ελληνικού πνεύματος + όλες τις παραδόσεις του (μεγάλου) τμήματος των φιλικών, ευρωπαϊκών ιδεών + όλη την Αλήθεια +όλες τις σύγχρονες, συμμαχικές, νεοελληνικές και παγκόσμιες ιδέες και αισθητικές! Οσον αφορά την Αλήθεια: όλη την αλήθεια, όχι αποσπάσματα αυτής... Για παράδειγμα: Πυθαγόρειο θεώρημα= Πυθαγόρας. Σωστό! Ολη η αλήθεια τώρα: οι αρχαίοι Κινέζοι μαθηματικοί το ανεκάλυψαν κι αυτοί ανεξάρτητα από τους Ελληνες συγχρόνους τους. Αλλο παράδειγμα: "Σιών της αληθινής πίστεως" Α.Ε. Σωστό! (όπως αποδείξαμε). Και μια άλλη αλήθεια, όμως, όπως την περιγράφει ο Glotz σε σχέση με τους κλασικούς χρόνους: "Η τράπεζα έχει το γραφείο της στους ναούς. Οι θεοί θησαυρίζουν. Είχαν την περιουσία τους. Πρόσφερναν ένα απαραβίαστο άσυλο σε καταθέσεις ιδιωτών και του κράτους. Η θεά Αθηνά άπλωνε το προστατευτικό χέρι της στο θησαυρό της αθηναϊκής ομοσπονδίας και ο Λύσανδρος εμπιστευότανε δύο τάλαντα στο θεό των Δελφών. Τα μεγάλα Ιερά διαθέτανε λοιπόν τεράστιοπλούτο. Τα μικρότερα είχαν μερικούς πόρους. Προβλεπτικοί διαχειριστές δεν μπορούσαν ν' αφήσουν να κοιμούνται όλα αυτά τα κεφάλαια. Πόλεις που είχαν ανάγκη δεν παραμελούσαν να κάνουν έκκληση εκεί. Οι θεοί δάνειζαν με τόκο. Περί το 375, οι Αμφικτύονες της Δήλου έφερναν στους λογαριασμούς τους 47 τάλαντα στη χρέωση δεκατριών πόλεων. Ορισμένοι δήμοι της Αττικής έβαζαν κάθε χρόνο δάνεια στους πλειστηριασμούς. Οι ιερές επιτροπές καθόρισαν τους κανονισμούς με μια καλή λογιστική, τους όρους μιας ασφαλούς τοποθέτησης. Τα ταμεία των οπισθοδόμων των ναών πρόσφεραν τις υπηρεσίες που αργότερα ζητήθηκαν από τις τράπεζες του κράτους. Σε μια άγια σκιά γεννήθηκε το χρηματιστικό κεφάλαιο".

 

 

            Για όποιους δεν υπερβαίνουν τις φαινομενικές ομοιότητες, διακρίνοντας τις αβυσσαλέες διαφορές, τόσο το χειρότερο για όλους μας! Ένα είναι βέβαιο: μόνον όλη η Αλήθεια καθιστά απρόσβλητο τον πραγματικό αρχαιόφιλο! Η δε φαινομενική μας "σκληρότητα" και "επιθετικότητα" δεν είναι παρά αυτοάμυνα, ανάγκη ελευθερίας και υπεράσπιση τρωθέντων δικαιωμάτων.

 

 

ΠΑΝΟΣ ΚΑΛΟΓΡΙΔΗΣ

 

 

 

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

1.         Α.Α. Βασίλιεφ: Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας - "Βίπερ"

2.         Γιάννης Κορδάτος: Ακμή και παρακμή του Βυζαντίου - "Μπουκουμάνης"

3.         Α.Φ. Ιλίτσερ - Π.Η. Φεντοσέγιεφ: Φιλοσοφικό Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό -   "Καπόπουλος"

4.         Cyril Mango: Βυζάντιο - Η Αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης - "Μορφωτικό   Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης"

5.         Βλάσης Γ. Ρασσιάς: Ες Έδαφος Φέρειν - "Διιπετές"

6.         Εγκυκλοπαίδεια Πυρσός: σχετικά λήμματα

7.         Πάνος Καλογρίδης: Το Τέταρτο Είδωλο - "Χειρόγραφο"

8.         John Ziman: Η Αξιοπιστία της Γνώσης - "Κωσταράκης"

9.         Gustave Glotz: Η Εργασία στην Αρχαία Ελλάδα - "Δίφρος"

10.       P.W. Atkins: Η Δημιουργία - "Κάτοπτρο"

11.       Γεράσιμος Κακλαμάνης: Νεοελληνισμός και Ιστορικές Συσχετίσεις -   "Γραμμή"

12.       Μάξιμος ο Ομολογητής: Περί Θελήσεως - "Αρμός"

13.       Γ. Μαρκαντωνάτος: Θουκυδίδης - Επιτάφιος του Περικλέους (431) -  "Gutenberg"